Η εκπαιδευτική κινητική μέθοδος Feldenkrais απευθύνεται στο νευρικό σύστημα προκειμένου να βελτιώσει τις κινητικές συνήθειες του ατόμου την σωματική του στάση και την κίνησή του γενικότερα. Ένα από τα εργαλεία που χρησιμοποιεί είναι η φαντασία.
Σε κάποια μαθήματα ο μαθητής κάνει κάποια κίνηση στην μια πλευρά ενώ στην άλλη πλευρά καλείται να φανταστεί την ίδια κίνηση.
Άλλοτε πάλι, κάνει μια κίνηση και παρατηρεί την δυσκολία της, ακολουθεί μια δεύτερη κίνηση στην φαντασία. Κατόπιν, επαναλαμβάνει την πρώτη κίνηση και διαπιστώνει ότι αυτή έχει βελτιωθεί.
Μια τρίτη περίπτωση που καταφεύγουμε στην βοήθεια της φαντασίας είναι όταν πονάμε. Για παράδειγμα κάποιος κάνει μια κίνηση με την δεξιά του ωμοπλάτη όταν όμως έρθει η στιγμή να την επαναλάβει στην άλλη πλευρά ανακαλύπτει ότι δεν μπορεί γιατί πονάει. Στο μάθημα Feldenkrais η φράση "no pain no gain" δεν έχει θέση. Όταν πονάμε το νευρικό σύστημα ασχολείται με τον πόνο και όχι με την μάθηση. Ζητάμε λοιπόν από τον μαθητή να φανταστεί την κίνηση. Σε κάθε περίπτωση το αποτέλεσμα είναι η βελτίωση.
Το παρακάτω άρθρο αναφέρεται σε μελέτη που έγινε στο ινστιτούτο Karolinska της Σουηδίας και δείχνει ότι πραγματικές και φανταστικές κινήσεις ελέγχονται από τον εγκέφαλο με τον ίδιο τρόπο
Πηγή: http://neurosciencenews.com/real-imagined-movement-8868/
Πραγματικές και φανταστικές κινήσεις ελέγχονται από τον εγκέφαλο κατά τον ίδιο τρόπο.
Μια νέα μελέτη από το ινστιτούτο Karolinska δείχνει ότι οι κινήσεις που γίνονται στην φαντασία μπορούν να αλλάξουν την αντίληψή μας ακριβώς όπως οι πραγματικές κινήσεις. Η έρευνα που παρουσιάστηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications, συμβάλλει στο να κατανοήσουμε καλύτερα την επίδραση και το όφελος της διανοητικής εξάσκησης σε ασθενείς με κινητικές δυσκολίες.
"Η διανοητική εξάσκηση είναι πολύ επωφελής αν θέλεις να βελτιώσεις τις κινητικές επιδόσεις σου - αυτό είναι κάτι που οι αθλητές υψηλού επιπέδου και οι επαγγελματίες μουσικοί γνωρίζουν πολύ καλά. Θέλαμε να βρούμε τους μηχανισμούς πίσω από αυτό το φαινόμενο" λέει η δρ. Konstantina Kilteni, επικεφαλής της μελέτης και ερευνήτρια στο τμήμα νευροεπιστήμης στο ινστιτούτο Karolinska.
H αφή ως αποτέλεσμα των εκούσιων κινήσεών μας, για παράδειγμα όταν αγγίζουμε το ένα χέρι μας με το άλλο, είναι λιγότερο έντονη από όταν αγγίζει το χέρι μας κάποιος άλλος ακριβώς με τον ίδιο τρόπο. Οι προβλέψιμες αισθήσεις μοιάζουν ασθενέστερες.
Ο εγκέφαλος προβλέπει το πώς θα νιώθαμε
"Η μελέτη μας δείχνει ότι αν φανταστούμε την κίνηση αλλά δεν την εκτελέσουμε σωματικά, το πραγματικό άγγιγμα θα φαίνεται λιγότερο έντονο," λέει η δρ. Kilteni. "Αυτό σημαίνει πως όταν φανταζόμαστε την κίνηση ο εγκέφαλος ταυτόχρονα προβλέπει τον τρόπο που θα νιώθαμε αν εκτελούσαμε την κίνηση στην πραγματικότητα. Βάζοντας μαζί τα ευρήματά μας δείχνουν ότι οι φανταστικές και οι πραγματικές κινήσεις έχουν παρόμοιους μηχανισμό στον εγκέφαλο, αν όχι ακριβώς τον ίδιο, πράγμα που εξηγεί τα θετικά αποτελέσματα της διανοητικής εξάσκησης.
Η μελέτη αποτελείται από τρεις σειρές πειραμάτων όπου ζητήθηκε από 36 υγιή άτομα να φανταστούν ότι εκτελούν μια κίνηση. Οι ερευνητές κατέγραψαν την μυϊκή δραστηριότητα για να βεβαιωθούν ότι οι συμμετέχοντες δεν κινούνταν ενώ φαντάζονταν την κίνηση. Στο στάδιο της φαντασίας ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να φανταστούν ότι πιέζουν τον δείκτη του δεξιού χεριού τους, πάνω στον χαλαρό δείκτη του αριστερού χεριού τους. Ταυτόχρονα, ασκήθηκε μια πίεση στον αριστερό τους δείκτη μέσω ειδικά σχεδιασμένης συσκευής. Οι συμμετέχοντες αντιλήφθηκαν αυτό το άγγιγμα λιγότερο έντονα σε σύγκριση με τον τρόπο που το είχαν αντιληφθεί όταν δεν είχε προηγηθεί στην φαντασία τους πράγμα που δείχνει ότι ο εγκέφαλος είχε προβλέψει την αίσθηση. Στην πραγματικότητα, η εξασθένηση της αντίληψης όταν είχε προηγηθεί η φαντασία ήταν ισοδύναμη με όταν είχε γίνει η κίνηση στην πραγματικότητα.
Μπορεί να είναι χρήσιμο για κάποιες κατηγορίες ασθενών.
Εκτός από το να ρίχνουν νέο φως στο κλασικό ερώτημα της ψυχολογίας και της νευροεπιστήμης - κατά πόσο η απεικόνιση στον εγκέφαλο των φανταστικών και των πραγματικών κινήσεων είναι η ίδια - τα αποτελέσματα μπορούν να φανούν χρήσιμα για κλινικές έρευνες, ιδίως σε ομάδες ασθενών με νευρολογικής αιτίας κινητικές αναπηρίες. "Για παράδειγμα, ασθενείς με εγκεφαλικό με το να φαντάζονται την κίνηση που δεν μπορούν να κάνουν θα μπορούσαν να ωφεληθούν στην κινητική τους αποκατάσταση," λέει ο επικεφαλής ερευνητής δρ. H. Henrik Ehrsson, καθηγητής στο τμήμα νευροεπιστήμης στο ινστιτούτο Karolinska. "Άλλος τομέας εφαρμογής αφορά ασθενείς με παράλυση ή ακρωτηριασμό που χρησιμοποιούν υπολογιστές που συνδέονται με τον εγκέφαλο για να χειριστούν τεχνητά μέλη ενώ φαντάζοται ότι τα κινούν."